Normalde yazılarımı günlük hayata girmeden ve herhangi bir siyasi/dini görüş içermeyecek şekilde hazırlıyorum fakat bu konuda günlük hayata girmem gerekti, zira gördüğüm kadarıyla teknik meselelerden azıcık anladığını düşünen herkes, bu projeyi teknik yönden baya bir yerden yere vurdular 🙂 Bende alıp göğsüme basmak ve konuyu naçizane değerlendirmek istedim…
Exxen projesinin kurucusu Acun ILICALI hakkında hızlıca bir araştırma yaptığınızda göreceksiniz ki kendisi bir “Girişimci“. Girişimcilik tanımlarına baktığımızda ise karşımıza çıkan ilk tedirgin edici kelime risk‘tir.
Peki bunların Exxen’in açılışında oluşan teknik vs. sorunlar ile girişimciliğin ne ilgisi var?
Öncelikle devam etmeden önce youtu.be/-y6Rn1TszM8?t=556 bu videoyu bir izlemenizi şiddetle tavsiye ederim, zira zaten sosyal mecralarda her türlü karalama medyaları gördünüz negatif mesajları yeterince aldınız 🙂 Exxen açılış serüvenini bir de platform kurucusu ağzından dinlemek iyi olacaktır.
Bu girişimde kör/topalda olsa MVP kapsamında yayına alınmıştır. Videoda kendisinin de söylediği üzere kendisine 8-9 ay deadline verilmişken her patron gibi bu sürenin yarısını baz alarak 4 ayda biter demiş 🙂 Bitmiş mi, göreceli olarak evet. Sonuçta ürün yoğun stres altında kesintiye uğruyor olsa da tamamına baktığımızda çalışır durumda.
Konuyu girişimcilik ile tekrar bağlamak gerekirse; bu projeyi ortaya koyan girişimci bu riskleri ve olası çıkabilecek tüm sorunları kabul etmiş demektir. Yeni bir bebeği yetişkin projeler ile kıyaslamak bu kapsamda doğru değildir. Evet bu kadar sorunlu yayına alınmayabilirdi fakat patron böyle istemiş… 🙂
Giriş kısmını geçtiğimize göre şimdi gelelim başlıca eleştirilere;
1. Para ödüyoruz neden reklam görüyoruz?
Bu benimde evet ya para ödeyip üzerine bir de neden reklam göreceğiz diye dertlendiğim bir konu. Fakat reklam görmek istemiyorsak reklamsız paketi satın alabiliriz, neyse ki alternatifi var… Şaka bir yana ürünün gelir modeli bu şekilde kurgulanmış, hoşumuza gidip/gitmemesi çok doğal fakat Acun Bey’in karakteri gereği iyi niyetli olduğunu ve en azından reklamlı bile olsa insanların içeriklere uygun fiyatla erişmesini istediğini düşünüyorum.
2. Exxen patladı!
Bunu normal vatandaşın söylemesini çok tabii anlıyorum fakat işin teknik tarafında olan meslektaşlarım için maalesef anlayamıyorum. Öncelikle bu vb. yorumda bulunanlara şunu sormak istiyorum; hayatınızda kaç defa anlık 1K hiti olan bir projede kod geliştirdiğini ya da içerisinde bulunduğunuzu hiç düşündünüz mü? Evet günümüzde load balancing, auto scaling vs cloud sistemler sayesinde epeyce işimizi kolaylaştırıyor ama uygulamanın bu altyapılarda çalışabilecek şekilde hazırlanması ve hatta bu altyapıların konfigüre edilmesi derken doğal olarak daha fazla zamana ihtiyaç duyuluyor. Yöneticinizin size gelip 3-4 ay sonra full scale olabilen %99 uptime sahip anlık 300K hit kaldırabilecek bir ürün hazırlaman gerekiyor dediğini bir düşünseniz…
3. console.log
Aaa ne kadar ayıp… Biz geliştiriciler ne zaman bu kadar mükemmelliyetçi olduk? Ya da biz mükemmelizde Exxen’in UI hazırlayan developer mı mükemmel değil? Mükemmel olan ne??? Geliştirici orada bir console.log unuttu diye bunu gören herkes başladı taşlamaya… O kadar içerik inceledim biriside dememiş ki; yahu burada console.log olması ürünün çalışmasına engel mi? Bu bir bug değil ki, bir dalgınlık ile proda alınmış. Evet code review, CI belki hatta CD bile yoktur ama bu kadar büyütülecek bir sorun muydu bu…
4. TV vs. bazı cihazlardan erişim sorunu
Netflix ilk doğduğunda aynı anda tüm TV’lerin içerisinde miydi? Ya da kumandalarda tuşu mu vardı? Ben inanıyorum ki bu eksiklik olabildiğince kısa bir sürede tamamlanacak ve hatta yerli tv üreticilerimiz destek verirse kumandalara kısayol olarak bile eklenecektir. Hiç bir şey bir anda olmuyor, değil mi..?
Belki 5-6-7-8 diye giden daha bir çok konu vardır fakat ilk anda dikkatimiçeken bunlar olduğundan bu kadarıyla ele alabildim. Bu kadar kısa sürede, yönetimsel nedenlerle yayına alınmak zorunda kalınan bir projede böyle hata ve eksikliklerin olması bana göre çok çok normaldir. Davulun sesi uzaktan hoş geliyor ama ya içeride nasıl sesler çıktı hiç düşünüyor muyuz? Geliştiriciler ve diğer paydaşlar için uykusuz geçen yorgun ve stresli günler, bir streamin UI’da doğru göründüğünün mutluluğunun yaşandığı geceler… Bunlar maalesef geliştiriciler için çokta yabancı olmayan konular olsa gerek…
Sonuç olarak güzel ülkemizde; küresel köy (Dünya) şartlarını düşündüğümüzde gerek ekonomik gerekse siyasi şartları göz önünde bulundurduğumuzda yeni bir şeyler üretmenin, alternatif oluşturmanın ne kadar zor olduğunu çok iyi bilen birisi olarak bu gibi milli davaları (Türk dizi/film içeriklerinin ve dolaylı yoldan kültürünün Dünya’da bilinirliğini amaçlayarak) benimsemiş tüm girişimlerin sonuna kadar desteklenmesi gerektiğini düşünüyor ve uzayan kolun bizden olmasını temenni ediyorum.
Bu arada sırf destek olabilmek adına Exxen reklamlı aboneliği aldım. Belki uzunca bir süre (TV desteği vs. gelene kadar) kullanamayacağım ama yine de bu bebek platformun ayakta kalması ve güçlenerek büyüyüp Dünya pazarından pay edinmesini ülke çıkarlarımız için doğru buluyorum. Sonuçta bu projeyi başlatan insanın geçmişte ve günümüzde ülkemizin adının duyulmasını/bilinmesini sağlayan onlarca girişimi ve başarısı bulunmaktadır.
Bir şeyleri karalamak/kötülemek kolay da sıfırdan yapmak, ortaya çıkarmak, iyileştirmek zor… Bunu da biz mükemmel olmayan +olamayacak insanoğlunun sürekli aklımızda tutması ve eleştirileri yapıcı yaklaşımla yapmamız dileğiyle…
